ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Το μελάνωμα (ή αλλιώς δερματικό μελάνωμα, κακόηθες μελάνωμα) είναι ο καρκίνος που προέρχεται από τα μελανινοκύτταρα του δέρματος, τα οποία βρίσκονται στο κατώτερο στρώμα της επιδερμίδας και παράγουν μελανίνη. Παρόλο που οι περισσότεροι καρκίνοι του δέρματος θεραπεύονται σχετικά εύκολα και δεν θεωρούνται πολύ επικίνδυνοι, το μελάνωμα αποτελεί τον πιο επικίνδυνο τύπο δερματικού όγκου, αλλά και όγκου γενικότερα.
Η επικινδυνότητα της νόσου προκύπτει από την εύκολη μετάσταση του μελανώματος σε κάθε όργανο του σώματος μέσω του κυκλοφορικού συστήματος, με πιο συχνές μεταστάσεις στους πνεύμονες, το ήπαρ, καθώς και τον εγκέφαλο, το γαστρεντερικό σωλήνα αλλά και το ίδιο το δέρμα.
Ποια είναι τα αίτια του μελανώματος;
Ο βασικός παράγοντας κινδύνου που αυξάνει την πιθανότητα να προσβληθεί κάποιος από μελάνωμα είναι η υπεριώδης (UV) ακτινοβολία του ήλιου. Μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης του μελανώματος έχουν οι άνθρωποι με ανοιχτόχρωμο δέρμα, καθώς δεν έχουν πολύ μελανίνη στο δέρμα τους για να τους προστατεύσει. Ιδιαίτερο κίνδυνο εμφανίζουν εκείνοι με δυσπλαστικούς σπίλους, μεγάλους σπίλους (ελιές), αλλά και όσοι έχουν οικογενειακό ιστορικό μελανώματος.
Πώς θα αναγνωρίσετε το μελάνωμα;
Με την έγκαιρη αναγνώριση της νόσου σε πρώιμο στάδιο του μελανώματος υπάρχουν αρκετές πιθανότητες για ίαση με περιορισμένης έκτασης χειρουργική επέμβαση. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να μπορούμε άμεσα να αναγνωρίσουμε τις ενδείξεις:
- Μαύρισμα κάποιου προϋπάρχοντος σπίλου
- Αύξηση του μεγέθους του
- Εμφάνιση ανομοιογενούς μελάγχρωσης (από σκούρο καφέ έως μαύρο) και μίγματος αποχρώσεων
- Δημιουργία ανώμαλων ορίων και προπέτεια (ανύψωση) της βλάβης
- Συνύπαρξη στοιχείων φλεγμονής
- Εμφάνιση νέας μελαχρωματικής κηλίδας
Αν κάποιος παρατηρήσει κάποια ύποπτη ένδειξη, πρέπει να επισκεφτεί άμεσα τον γιατρό του.
Ποιες μέθοδοι θεραπείας υπάρχουν;
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι ασθενείς υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση, κατά την οποία αφαιρείται το μελάνωμα μαζί με ένα τμήμα υγιούς δέρματος γύρω από αυτό. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να τοποθετηθεί και κάποιο κομμάτι δέρματος από άλλο σημείο για να αντικαταστήσει αυτό που αφαιρέθηκε (μόσχευμα).
Αν το μελάνωμα έχει προχωρήσει αρκετά σε βάθος ή έχει εξαπλωθεί, υπάρχει πιθανότητα να υποτροπιάσει παρά την αφαίρεσή του, και γι αυτό ο ασθενής μπορεί να κάνει υποστηρικτική θεραπεία με χημειοθεραπεία.
Μία νέα θεραπεία του μελανώματος είναι η βιοθεραπεία (βιολογική θεραπεία ή θεραπεία μετατροπής βιολογικής αντίδρασης), σύμφωνα με την οποία χρησιμοποιούνται φυσικές ουσίες που παράγονται από τον ίδιο τον οργανισμό του ανθρώπου και έχουν σκοπό να ενισχύσουν το αμυντικό σύστημα για να μπορεί ο ασθενής να αντιμετωπίσει πιο αποτελεσματικά τη νόσο. Κάποιες φορές, ίσως χρειαστούν και ακτινοθεραπείες για να μειώνεται η ικανότητα των καρκινικών κυττάρων να αυξάνονται και να πολλαπλασιάζονται.
Τι πρέπει να προσέχετε μετά τη θεραπεία;
Εκτός από τον τακτικό έλεγχο, αν κάποιος παρατηρήσει οποιαδήποτε ύποπτη ένδειξη, πρέπει να επισκεφτεί άμεσα τον γιατρό του. έλεγχο, αν κάποιος παρατηρήσει οποιαδήποτε ύποπτη ένδειξη, πρέπει να επισκεφτεί άμεσα τον γιατρό του.
O εξειδικευμένος γενικός χειρουργός Γεώργιος Ανθιμίδης, είναι συγγραφέας σε εργασίες δημοσιευμένες σε διεθνή περιοδικά:
- J Biomed 2017; 2:94-100. doi:10.7150/jbm.19834
Melanoma from Molecular Pathways to Clinical Treatment: An Up to Date Review
- Case Rep Med. 2011; 2011: 670581.
Acral Lentiginous Melanoma: A Case Control Study and Guidelines Update
Η συσσωρευμένη εμπειρία του ιατρού ανακοινώθηκε στο 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ωτορινολαρυγγολογίας-Χειρουργικής Κεφαλής-Τραχήλου με τίτλο: Κακοήθες Μελάνωμα Κεφαλής και Τραχήλου σε επαρχιακό νοσοκομείο.
