Διατροφή και παχυσαρκία

Η παχυσαρκία αποτελεί ένα πολύπλοκο και σοβαρό πρόβλημα υγείας το οποίο επηρεάζει μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού παγκοσμίως. Ως παχυσαρκία ορίζεται η υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα. Κύριος δείκτης μέτρησης για την παχυσαρκία αποτελεί ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ο οποίος συνυπολογίζει το σωματικό βάρος και το ύψος του ατόμου. Όταν ο ΔΜΣ του ατόμου είναι μεγαλύτερος του 30, τότε το άτομο αυτό θεωρείται παχύσαρκο. Η διατροφή επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την παχυσαρκία, καθώς η υπερβολική κατανάλωση θερμίδων συνδέεται άρρηκτα με την εμφάνιση της νόσου.

 

Πώς αναπτύσσεται η παχυσαρκία;

 

Όταν οι θερμίδες που προσλαμβάνονται ξεπερνούν τις θερμίδες που καταναλώνονται, τότε αναπτύσσεται παχυσαρκία. Η ανισορροπία αυτή προκύπτει συχνά ως αποτέλεσμα καθιστικού τρόπου ζωής σε συνδυασμό με κακή διατροφή. Παρόλα αυτά, πέραν από τη διατροφή και τον τρόπο ζωής, στην παχυσαρκία μπορούν να συντελέσουν σημαντικά και λοιποί παράγοντες όπως:

• Γενετική προδιάθεση
• Ψυχολογική κατάσταση

 

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος αποτελεί μια κοινή μέθοδο μέτρησης για τον προσδιορισμό του βαθμού παχυσαρκίας. Πιο συγκεκριμένα:

• 1^ου βαθμού παχυσαρκία: ΔΜΣ μεταξύ 31 και 35
• 2^ου βαθμού παχυσαρκία: ΔΜΣ μεταξύ 35 και 40
• 3^ου βαθμού παχυσαρκία: ΔΜΣ μεγαλύτερος του 41

 

Η παχυσαρκία αποτελεί μια σύνθετη κατάσταση η οποία απαιτεί προσεκτική διαχείριση, καθώς επηρεάζει την υγεία σε πολλά επίπεδα.

 

Κίνδυνοι παχυσαρκίας για την υγεία

 

Η παχυσαρκία συνδέεται με έναν αυξημένο κίνδυνο για διάφορες σοβαρές ασθένειες. Μερικές από τις συνηθέστερες καταστάσεις που συσχετίζονται με την παχυσαρκία είναι οι εξής:

• Διαβήτης τύπου 2
• Καρδιαγγειακά προβλήματα
• Προβλήματα του αναπνευστικού συστήματος
• Αρτηριακή Υπέρταση
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ)
• Προβλήματα αρθρώσεων
• Καρκίνος

 

Πώς η διατροφή επηρεάζει την παχυσαρκία;

 

Η διατροφή είναι ο βασικότερος παράγοντας στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας. Μέσα από την υπερβολική πρόσληψη θερμίδων, ιδιαίτερα από τροφές οι οποίες έχουν υψηλή θερμιδική αξία όπως τα λιπαρά και τα επεξεργασμένα τρόφιμα, αυξάνεται η πιθανότητα αποθήκευσης λίπους στο σώμα. Συγκεκριμένα, η υπερκατανάλωση τροφής δύναται να οδηγήσει σε θερμιδικό πλεόνασμα, το οποίο μετατρέπεται σε λίπος, επιδεινώνοντας το πρόβλημα της παχυσαρκίας. Η ισορροπημένη διατροφή μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, με την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστεί σωστά και με συνέπεια.

 

Τι τροποποιήσεις μπορούν να γίνουν στη διατροφή προκειμένου να αντιμετωπιστεί η παχυσαρκία;

 

Η διατροφική τροποποίηση αποτελεί το πρωταρχικό βήμα για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Ένας από τους κύριους στόχους είναι ο περιορισμός στην πρόσληψη θερμίδων προκειμένου το άτομο να χάσει βάρος υγιεινά και σταδιακά.

 

Ορισμένες από τις διατροφικές τροποποιήσεις που μπορούν να εφαρμοστούν είναι οι εξής:

1. Μείωση των προσλαμβανόμενων θερμίδων
2. Περιορισμός της κατανάλωσης τροφών τα οποία έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη
3. Ενίσχυση του μεταβολισμού μέσω ισορροπημένης διατροφής

 

Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις η διατροφή ενδέχεται να μην επαρκεί για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας σε βάθος χρόνου. Πολλές φορές, οι ασθενείς ακολουθούν εξαντλητικές δίαιτες, οι οποίες καταλήγουν σε στέρηση και αυξημένες πιθανότητες επαναπρόσληψης του χαμένου βάρους.

 

Χειρουργική αντιμετώπιση παχυσαρκίας

 

Σε περιπτώσεις που οι συντηρητικές μέθοδοι αποτυγχάνουν, η χειρουργική επέμβαση αποτελεί μια λύση. Οι πιο συνηθισμένες επεμβάσεις περιλαμβάνουν:

• τοποθέτηση γαστρικού δακτυλίου
• επιμήκη γαστρεκτομή (γνωστή και ως γαστρικό μανίκι)
• γαστρική παράκαμψη (gastric bypass)

 

Η χειρουργική αντιμετώπισης της παχυσαρκίας συντελεί στη μείωση της πρόσληψης τροφής. Κατά συνέπεια, μειώνονται και οι θερμίδες που απορροφά το σώμα. Αυτή η προσέγγιση συνήθως προτείνεται σε άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία, όπου οι διατροφικές αλλαγές δεν αποδίδουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.

 

Διατροφή μετά από χειρουργική επέμβαση για την παχυσαρκία

 

Μετά από μια χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, οι ασθενείς είναι απαραίτητο να ακολουθήσουν συγκεκριμένη διατροφή. Το πρόγραμμα διατροφής χωρίζεται σε στάδια:

• 1^ο στάδιο: υδρική διατροφή
• 2^ο στάδιο: αλεσμένες τροφές
• 3^ο στάδιο: μαλακές τροφές
• 4^ο στάδιο: μετάβαση σε κανονικά, στερεά τρόφιμα

 

Η σταδιακή μετάβαση βοηθά το σώμα να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και στη μικρότερη χωρητικότητα του στομάχου. Η σωστή διατροφή μετά την επέμβαση είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της διαδικασίας και την αποφυγή επιπλοκών.

 

Σε περίπτωση που θέλετε να ενημερωθείτε περαιτέρω για τη διατροφή και την παχυσαρκία, επικοινωνήστε με τον έμπειρο Γενικό Χειρουργό Δρ. Γεώργιο Ανθιμίδη